Aholini roʻyxatga olish tadbiri ilk bora oʻtkazilgan davlatlarni bilasizmi?

Odamlar hisobini yuritish amaliyoti ilk bor miloddan avvalgi III ming yillikdan boshlangan. Bu jarayon dastlab Osiyo va Afrika davlatlari, Misr, Mesopotamiya, Hindiston, Xitoy va Yaponiyani qamrab olgan. Bu islohotdan koʻzlangan maqsad soliq toʻlovchilar va askarlikka yaroqli aholi sonini aniqlash boʻlgan.

Ilk oʻrta asrlarda mazkur tartibot birmuncha takomillashgan. Aholini hisobga olish elementlari xoʻjaliklarning yozma kitoblar, kadastrlardagi tavsiflari bilan uygʻunlashgan. Ularda odamlar yoki oilalar emas, balki uy-joy kabi soliqqa tortish birliklari birinchi oʻringa qoʻyilgan.

Finlyandiyada XVI asrdanoq aholi soni roʻyxatini olib borish boshlangan. Davlatning maqsadi birinchi oʻrinda soliqqa tortish va harbiy xizmatga chaqirish bilan bogʻliq boʻlgan. Oʻsha davrda Shvetsiya oʻzining Sharqiy qismi boʻlgan Finlyandiyani qoʻshganda ham aholisi kam, kambagʻal davlat edi. Binobarin, yirik maʼmuriy apparat va armiyani saqlab turish uchun harbiy xizmat majburiy boʻlgan, soliqqa tortiladigan aholi va uning mulki toʻgʻrisidagi maʼlumotlar ham muntazam yuritilgan.

Aholi roʻyxatida joylashgan va butun Finlyandiyani oʻz ichiga olgan axborot tarkibi oʻzining keng qamrovli ekanligi bilan ajralib turadi. Axborot bazasi mamlakatning har bir fuqarosi haqidagi aniq va eʼtiborga loyiq maʼlumotlarni oʻz ichiga oladi. Fuqaro toʻgʻrisidagi eng muhim maʼlumot uning ismi va familiyasi, tugʻilgan joyi va sanasi hamda fuqaroligidir. Shuningdek, fuqaroning oilaviy ahvoli (turmush oʻrtogʻi, farzandlari va ota-onasi) hamda yashash joyi toʻgʻrisidagi maʼlumot ham muhimdir.

XVIII asr oʻrtalaridan aholini oʻrganishga qiziqish ortadi. Avstriya, Niderlandiya, Daniya, Ispaniya, Yaponiya, AQSHda odamlar hisobini yuritishga kirishiladi. Biroq bu hisob-kitoblar butun boshli aholini qamrab ololmagan.

Aholini universal roʻyxatga olish 1665-yilda Yangi Fransiya (Kvebek) koloniyasida boʻlib oʻtdi. AQSHda 1790-yilda toʻliq aholini roʻyxatga olish ishlari olib borildi. Oʻshanda oʻn yetti nafar politsiya xodimi mamlakat boʻylab sayohat qilib, xonadonma-xonadon yurib, oltita savolga javob toʻplashdi: uy egasining toʻliq nomi, oʻn olti yosh va undan katta yoshdagi ozod oq tanli erkaklar, oʻn olti yoshdan kichik boʻlgan ozod oq tanli erkaklar, ozod oq tanli ayollar, boshqa ozod shaxslar va qullar soni.

Oʻttiz yil oʻtgach, Italiya, Ispaniya, Angliya, Irlandiya, Avstriya, Fransiyada roʻyxatga olish vaqti keldi. 1851-yilda Xitoyda, keyin Yaponiyada (1871) va nihoyat, Rossiyada aholi roʻyxatga olindi.

Zamonaviy bosqich XX asrning oʻrtalaridan boshlandi. Osiyoning qator mamlakatlarida, shuningdek, Afrikada aholini roʻyxatga olish oʻtkazildi. Bu yangi mustaqil davlatlar paydo boʻlishi bilan bogʻliq edi. Oʻtgan asrning 70-yillarida Yaman, BAA, Saudiya Arabistoni kabi mamlakatlarda birinchi marotaba aholi roʻyxatdan oʻtkazildi. XX asrning oxiriga kelib, aholini roʻyxatga olish dunyoning deyarli barcha hududini qamrab oldi.

KARMANADA ZAMONAVIY TEZ TIBBIY YORDAM MASHINALARI AHOLIGA XIZMAT KO‘RSATISHNI BOSHLADI

 


        Davlatimiz rahbarining ta’birlari bilan aytganda: “Asosiy maqsad – tibbiyot sohasini chinakamiga xalq dardiga darmon bo‘ladigan, yuqori samara bilan ishlaydigan tizimga aylantirishdan iborat”.

 

        Karmana tumanidagi olis hamda aholi soni ko‘p bo‘lgan mahallalarida 3 dona “Volkswagen Caddy” rusumli tez tibbiy yordam mashinalari aholiga xizmat ko‘rsatishni boshladi. Xususan, "Uyrot", "Do‘rman", "Hazora" mahallalaridagi oilaviy poliklinika yonidagi tez yordam bo‘limining shaxobchalarida zamonaviy talablarga javob beradigan tibbiy yordam mashinalari faoliyati yo‘lga qo‘yildi.

 

 

 

 

Markaz24.uz | Navoiy Kanal nomi bilan yuritiluvchi telegram Ijtimoiy tarmog‘i kanalida "Majburiy mehnat qachongacha davom etadi Navoiyda kattakonlar kabinetda yotib topshiriq berish osonda qonuniy chorasini ko‘rasizlar degan umiddamiza" sarlavhasi ostida e'lon qilingan ma’lumot yuzasidan

 

RASMIY MUNOSABAT

 

Ushbu holat yuzasidan shuni ma'lum qilamizki, Karmana tuman hokimi o‘rinbosarlari tomonidan "Yangi hayot" mahallasida barcha hokim yordamchilari, yoshlar yetakchilari, xotin-qizlar faollari majburiy tarzda xatlov o‘tkazishi bo‘yicha topshiriq berilmagan.

 

          Karmana tuman Sanitariya Epidemiologiya Osoyishtaligi va Jamoat Salomatligi bo‘limi xodimlari tomonidan tuman aholisi o‘rtasida o‘tkir yuqumli ichak kasalliklari, “Botulizm” kasalligi va guruhli ovqatdan zaharlanish holatlarining yuzaga kelishini oldini olish, aholining sanitariya epidemiologik osoyishtaligini ta’minlash hamda tibbiy-sanitariya savodxonligini oshirish maqsadida Karmana Dehqon bozorida hamda ushbu bozor hududida faoliyat olib borayotgan umumiy ovqatlanish shaxobchalari, oziq-ovqat savdo va ishlab chiqarish korxonalarida profilaktik tushuntirish tadbirlari olib borildi.

          Tadbir davomida uy sharoitida fuqarolar tomonidan sanitariya va gigiyena qoida va me’yorlariga rioya etmagan holda tayyorlangan, sifati va xavfsizligi kafolatlanmagan oziq-ovqat mahsulotlari savdosiga yo‘l qo‘ymaslik to‘g‘risida kerakli tavsiya va ko‘nikmalar berildi.

 

Markaz24.uz | Navoiy Kanal nomi bilan yuritiluvchi telegram Ijtimoiy tarmog‘i kanalida "Karmana tuman hokimligi rasm bilan uzini o‘zi aldab quyibdida yoki fuqarolarni aldagan bo‘lsa kerakda?" (sarlavha nomi tahrirsiz keltirilgan) sarlavhasi ostida e'lon qilingan ma’lumot yuzasidan

 

RASMIY MUNOSABAT

Ushbu holat yuzasidan shuni ma'lum qilamizki, Markaz24.uz | Navoiy Kanal yurituvchisi KARMANA.UZ telegram ijtimoiy kanalida joriy yilning 31-mart kunidagi quvur qopqog‘i soz holatda ekanligi bo‘yicha yoritilgan rasmiy munosabatni yolg‘on maʼlumotligiga iddao qilgan holda joriy yilning 5-oktabr kuni "Karmana tuman hokimligi rasm bilan uzini o‘zi aldab quyibdida yoki fuqarolarni aldagan bo‘lsa kerakda?" sarlavhasi ostida ma'lumot yuklagan. Aslida joriy yilning 31-mart kuni Karmana tuman hududidagi quvur tegishli mas'ullar tomonidan berkitilib, xavfsiz holga keltirilgan va asoslantiruvchi rasmlarni ilova qilgan holda rasmiy munosabat yozilgan. Shuningdek, joriy yilning 5-oktabr kuni Markaz24.uz | Navoiy Kanal tomonidan yuklangan ma'lumot tegishli mas'ullar tomonidan o‘rganib chiqilganda quvur qopqog‘i qayta nosoz holatda ekanligi aniqlandi va muammo zudlik bilan bartaraf etildi.

Markaz24.uz | Navoiy Kanal telegram Ijtimoiy tarmog‘i kanali yurituvchisiga yuqoridagi kabi ma'lumotlarni shaffof tarzda o‘rganib, aniq asoslantiruvchi faktlar orqali yoritishini so‘raymiz.