Подробности

Категория: Jamiyatdagi

Просмотров: 38

МЕВАЛИ БОҒЛАРДАН МЎЛ ВА СИФАТЛИ ҲОСИЛ ОЛАЙ ДЕСАНГИЗ.....

         Мевали боғларнинг маҳсулдорлигини оширишнинг асосий омили уни турли касаллик ва зараркунандалардан ўз вақтида ва сифатли ҳимоя қилиш тадбирларини бажаришдир. Хўш бугунги кунда қандай зараркунанда ва касаллик турлари учрамоқда?
— Боғ ва токзорларда учрайдиган зараркунандаларнинг айрим турлари – олма, олхўри ва узум мевахўрқуртлари, бинафшаранг, сохта қалқондорлар, мева ўргимчак каналари, нок ширинчаси, нок шира бити, акация сохта қалқондори, шарқ мева қурти, ғилофли куя мавсум давомида бир неча марта авлод бериб катта зарар етказади.
Мевали дарахтларнинг касалликларида тешикчали доғланиш (клястер оспориёз), монилиоз (куйдирги касаллиги), ун шудринг, парша (қўтир касаллиги), шафтолининг барг бужмайиши, олхўрининг чўнтакча касалликлари ҳосилнинг сифат ва миқдорига катта зиён етказмоқда.

Токнинг айрим касалликлари, айниқса, уншудринг (оидиун, кул касаллиги), антракнос касаллиги, сохта уншудринг (мильдью) касалликлари кенг тарқалган.
Карантин ҳисобланган айрим зараркунандалар – калифорния қалқондори, қонли бит, тут парвонаси, ситрус оққаноти, ситрус инли куя,  паразит ўсимликлар – девпечак ва зарпечаклар йил сайин жуда кўп тарқалиб, боғбон ва соҳибкорларимизга жуда катта ташвиш туғдирмоқда.

Сабзавот ва полиз экинларида зараркунандалардан ўсимлик битлари, оққанот, ғовакловчи пашша, занг канаси, тунламлар, колорадо қўнғизи, карам бити, карам оқ капалаги қуртлари, пиёз пашшаси, сабзи пашшаси, сабзавот экинлари касалликларидан помидорнинг фузариоз, вертициллиоз сўлиш касалликлари, фитофториоз ва қўнғир доғланиш, кулранг чириш касалликлари ҳамда вирус касалликлари (тамаки мозайкаси, жуфт стриги) ва бошқа касаллик ва зараркунандалар очиқда ҳамда иссиқхоналарда катта зарар келтиряпти.
Охирги йилларда мамлакатимизда учрамайдиган зарарли ҳашорат ва каналар ҳам турли йўллар орқали кириб келди. Бунга мисол қилиб, сабзавот, полиз ва картошка зараркунандаларидан колорадо қўнғизи, иссиқхона оққанати, ғўза оққаноти, ғовакловчи пашшалар, занг канаси, қовун пашшасини кўрсатиб ўтиш жоиз. Булардан ташқари қўшни мамлакатлардан америка капалаги ҳамда картошка куясининг кириб келиш хавфи мавжуд.
Боғ-роғларга зарар етказаётган ушбу касалликларга қандай курашиш мумкин?
— Агротехник тадбирлар – эрта баҳорда зараркунанда ва касалликлар таъсирида қуриган шох-шаббаларни кесиш, шакл бериш, шох-шаббаларни, айниқса тўкилган барглар ва мева, узум қолдиқларини даладан чиқариб йўқотиш, қатор ораларини шудгорлаш лозим. Мавсум давомида агротехник тадбирларни, суғориш ишларини белгиланган муддатда ва меъёрларда ўтказилишини таъминлаш, органик ва минерал ўғитлар билан ўз вақтида ва меъёрларида озиқлантириш, кўмилган токларни ўз муддатида очиш ва кўтариш, хомтак қилиш ва чилпиш керак.

Сабзавот ва полиз экинларида белгиланган барча агротехник тадбирларни ўз муддат ва меъёрларида амалга ошириш билан ҳосилни мўл қилиб олиш мумкин.
Биологик ҳимоя тадбирлари — ҳозирги пайтда мевали боғларда олма қуртининг тухумига қарши тухумхўр паразит трихограмма, барг шираларига қарши олтинкўз, қон битига қарши афелиниус, комсток қуртига қарши псевдофикус паразитлари ҳамда барг кемирувчи қуртларига қарши микробиологик препаратлар қўлланилмоқда. Табиий кушандаларнинг фаолиятини кучайтириш учун боғларнинг ичига нектарга бой ўсимликлар экилади.
Сабзавот ва полиз экинларининг зараркунандаларига қарши биологик усулда курашда уларнинг табиий кушандаларидан энкарзия (оққанотга қарши), олтинкўз (ширалар, каналар ва трипсга қарши), тухумхўр трихограмма (ер ости ва ер устки тунламлар тухумига қарши), бракон паразити (помидор, карамда тунлам қуртларига қарши) самарали фойдаланилмоқда.
Биологик усулни иссиқхона ва очиқ майдонлардаги сабзавот экинларида қўллаш экологик тоза маҳсулот етказиб беришга имкон беради.
Кимёвий тадбирлар – мевали боғларда калмараз, клястероспориоз, доғланиш ва бошқа касалликларга қарши эрта баҳорда куртакланиш олдидан 3-4 фоизли бордо суюқлиги ёки 1 фоизли мис купроси эритмаси, зараркунандаларга қарши минерал профинли препаратлар билан ишлов бериш лозим.

Навоий вилояти ЎКЧМ инспектори:
Муминова Мохичехра

Подробности

Категория: Jamiyatdagi

Просмотров: 49

KARMANADAGI MADANIY MEROS OBYEKTLARI YAPONIYA KINOIJODKORLARI NIGOHIDA

Yaponiyaning “TBS” teleradiokompaniyasi ijodkorlari Navoiy, Samarqand va Buxoro shaharlaridagi YUNESKOning umumjahon merosi ro‘yxatiga kiritilgan obyektlari haqida maxsus raqamli “Video meros” kutubxonasini yaratish, “The World Heritage” teledasturining navbatdagi sonini O‘zbekistonga bag‘ishlab suratga olish maqsadida Navoiy viloyatiga tashrif buyurdi.

Karmana tumanidagi Yunesko muhofazasiga olingan Raboti Malik Karvonsaroyi va Sardoba madaniy meros obyektlariga tashrif buyurgan ijodkorlar tarixiy majmuada tasvirga olish ishlarini rejalashtirmoqda.

Подробности

Категория: Jamiyatdagi

Просмотров: 70

SIZGA DOIM TA’ZIMDAMIZ, AZIZ USTOZLAR!

Bugun Karmana tumanidagi "Muhtasham" tantanalar uyida 1-oktabr – O‘qituvchi va murabbiylar kuni munosabati bilan soha fidoyilari bayram dasturxoni atrofida jam bo‘lishdi.

 Bayram tadbirida dastavval tuman hokimi o‘rinbosari E.Kenjayev so‘zga chiqib, ta’lim-tarbiya sohasining barcha jonkuyar xodimlarini bayram bilan qutladi hamda ularga yosh avlodga bilim berishdek murakkab ammo sharafli kasbida zafarlar tiladi.

Shuningdek, tadbir davomida tumanda Xalq ta’limi tizimidagi islohotlarni amalga oshirishdagi samarali mehnati, yoshlarni ona Vatanga muhabbat, milliy va umuminsoniy qadriyatlarga hurmat ruhida tarbiyalashga qo‘shgan hissasi uchun bir guruh o‘qituvchilarga Maktabgacha va maktab ta'limi a'lochisi ko'krak nishoni topshirildi hamda fidoyi o'qituvchi va murabbiylar tashakkurnoma va esdalik sovg‘alari bilan taqdirlandilar.

 Tadbir davomida tuman madaniyat bo‘limining xushovoz xonandalari tomonidan ijro etilgan kuy va qo‘shiqlar bayramga yanada ko‘tarinki kayfiyat ulashdi.

Подробности

Категория: Jamiyatdagi

Просмотров: 52

 Gandbol musobaqasining Karmana tuman 4-sektor bosqichi bo’lib o’tdi.

???? Ayni kunlarda viloyatning barcha hududlarida “Besh tashabbus olimpiadasi” doirasida mahallalarda istiqomat qiluvchi yoshlar o‘rtasida gandbol sport turi bo‘yicha uch bosqichli “O‘ZBEKISTON MAHALLALARI UYUSHMASI KUBOGI” uchun musobaqalarning tuman (shahar) bosqichlari o‘tkazilmoqda.

Bugun, Karmana tumanidagi 5-DIUMning sport zalida ushbu musobaqaning 4-sektor bosqichi bo’lib o’tdi. Unda mahallalardan saralangan jamoalar ishtirok etdi.